Öz Değerlendirme Uygulaması Hakkında

Öz değerlendirme, meslekî ve teknik eğitim kurumlarında kapsamlı, sistematik ve düzenli bir inceleme yaparak sürekli iyileştirme ve geliştirme sağlanmasına dayanan bir gelişim modelidir.

Öz değerlendirme kurumların çeşitli yöntem ve tekniklerden yararlanarak kendilerini değerlendirmelerine imkân sağlamaktadır. Eğitim kurumları, öz değerlendirme yoluyla aşağıdakilere ulaşmaktadır:

• Farklı analiz yöntemleri kullanarak (GZFT, PEST, sorun ağacı vb.) iyileştirme ve geliştirmeye açık alanları belirlemek.

• Kurumsal gelişimin devamlılığını sağlamak ve bu gelişimi düzenli olarak ölçmek için kanıt, veri, bilgi ve gözleme dayalı bir sistem oluşturmak.

• Uygulanan gelişim modelini eğitim kurumunun işleyişine dâhil etmek

Eğitim Kurumlarında Öz Değerlendirme Sürecinin Amacı ve Katkıları

• Eğitim ve öğretim süreçlerini geliştirmeyi amaçlayan faaliyetlere tüm birimlerin dâhil edilmesi

• İyi örneklerin belirlenmesi ve bunların yaygınlaştırılması

• Ortak bir kalite kültürünün oluşturulması

• Sürdürülebilir bir kalite geliştirme sürecinin yürütülmesi

• Dış değerlendirme için ihtiyaç duyulan güvenilir verilerin sağlanması

• Dış değerlendirme için ekip çalışmasının teşvik edilmesi

• Kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasının sağlanması

Öz Değerlendirme Uygulamasının Kapsamı

Her eğitim kurumunda öz değerlendirme süreci kurumsal düzeyde bir bütün olarak uygulanmaktadır.

Öz değerlendirme; eğitim kurumu müdürü, müdür yardımcıları, öğretmenler ve diğer personelin yönlendirmesiyle; öğrenciler, veliler ve paydaşlarla istişare edilerek yürütülen, iş birliğine dayalı bir süreçtir. Bu süreçte, okulun çalışmaları hakkında eleştirel düşünceyle yansıtıcı incelemeler yapılması, nicel veriler ve nitel bilgiler toplanarak değerlendirilmesi, iyileştirme için neler yapılması gerektiğinin düşünülmesi beklenir.

Öz değerlendirme, eğitim kurumlarının öğretim uygulamaları ve elde edilen kazanımlara odaklanarak anlamlı, özel hedefler belirlemelerine ve iyileştirmeye yönelik eylemler geliştirmelerine imkân tanır. Anketler, raporlar, odak grup görüşmeleri, öğrenci kayıtları ve toplantı tutanakları gibi çeşitli kaynaklardan kanıt toplandığı için bu süreç kanıta dayalı bir yaklaşımdır.

Eğitim kurumları, öz değerlendirme yaparak günlük etkin uygulamaları ve politikaları üzerine düşünmekte ve bunları gözden geçirmektedir. Dolayısıyla öz değerlendirme, eğitim kurumları için kaliteli eğitim ve öğretim açısından güçlü yönlerini ve iyileştirme gerektiren alanlarını belirlemeye imkân tanıyan çok önemli bir uygulama olmaktadır. Aynı zamanda, kalite güvencesiyle ilgili kritik hususları ele alan kapsamlı bir iyileştirme eylem planı hazırlamaya yönelik kılavuzlar da sunmaktadır.

Öz değerlendirme raporu ve eylem planı; standart, alan, performans göstergesi ve kalite ifadeleri dikkate alınarak yıllık hazırlanmaktadır. Öz değerlendirme raporu ve eylem planının amacı, eğitim kurumlarının hizmet, yönetim ve öğrenme ortamlarını iyileştirmek ve geliştirmektir. Yıl boyunca yapılan eğitim ve yönetim toplantılarında gerçekleştirilen inceleme sürecinin bir parçası olarak da kullanılabilir. Bahsi geçen iki belgenin hazırlanması sırasında eğitim kurumu yönetiminin, alan/zümre temsilcilerinin, genel bilgi dersi öğretmenlerinin, rehberlik ve danışmanlık biriminin, sektör temsilcilerinin, öğrenci ve veli temsilcilerinin fikirleri alınmalıdır

Kaynak: https://meb.ai/PqycNy veya https://bulut.meb.gov.tr/OzdegerlendimeKilavuz202505